Gaza en de schuivende scheidslijnen van Israël

Plotseling doen landsgrenzen er weer toe. De grens tussen Nederland en België werd tijdens de coronaperiode bijvoorbeeld wekenlang gesloten. Het biedt een goede aanleiding om over het concept ‘grens’ na te denken. De Europese droom was een continent zonder grenzen. Die droom werd door de pandemie wreed verstoord. Het vrije verkeer van mensen en goederen kwam stil te liggen. De min of meer afgeschafte grenzen werden plotseling weer meer dan denkbeeldige lijnen door het landschap.

Een groeiende aantal natiestaat-enthousiastelingen roept al jaren om herinvoering van grenscontroles en het sluiten van de grenzen voor mensen met een ongewenst geloof of kleurtje. Anderen dromen juist van een wereld zonder grenzen en discriminatie.

Een voorwaarde om een grens te sluiten of juist te openen is dat er wel consensus bestaat over waar hij ligt. In Europa is dat godzijdank het geval. Landen zonder duidelijke grenzen zijn onherroepelijk landen in conflict, zonder respect voor de soevereiniteit van hun buren. 

Schoolvoorbeeld daarvan is Israël dat sinds de oprichting van de staat in 1948 voortdurend schuivende scheidslijnen had met zijn buurlanden. Alleen met Egypte en Jordanië waarmee in respectievelijk 1978 en 1994 een vredesverdrag werd gesloten, heeft Israël internationaal erkende grenzen. Met Libanon en Syrië is Israël formeel nog in oorlog. De demarcatie met deze twee landen is in feite het product van wapenstilstandsafspraken. Israël schendt al jaren en onophoudelijk de soevereiniteit van Libanon en Syrië met overvluchten en militaire operaties.

Na de eerste Israëlisch-Arabische oorlog werd in 1949 een bestand gesloten tussen de strijdende partijen: de Westelijke Jordaanoever viel onder Jordaans en Gaza onder Egyptisch gezag. De bestandslijn of Groene Lijn ging een belangrijke rol spelen na de zesdaagse oorlog van 1967. De Groene Lijn scheidde namelijk het door de internationale gemeenschap erkende grondgebied van Israël van de bezette Westelijke Jordaanoever en Gaza. In de daaropvolgende decennia nam de VN-Veiligheidsraad een groot aantal resoluties aan waarbij de formule land voor vrede centraal stond. Kortgezegd: een vredesregeling tussen Israëli’s en Palestijnen moest gebaseerd zijn op de teruggave van het manu militari in 1967 bezette gebied in ruil voor vreedzame betrekkingen.

Fast forward naar 2020. 

Israël heeft in de loop van tientallen jaren bezettingspolitiek de Groene Lijn praktisch weggevaagd. Dat wil zeggen: voor zijn eigen burgersHet in 1967 bezette Oost-Jeruzalem is geannexeerd en er zijn op de Westoever 132 Israëlische nederzettingen gebouwd met haast 450.000 joods-Israëlische inwoners. Je kunt als Israëli ongestoord de snelweg nemen van Tel Aviv naar bijvoorbeeld de nederzetting Ma’ale Efraim in de bezette Jordaanvallei en je nog steeds in Israël wanen. In geen velden of wegen een Groene Lijn te bekennen.   

Voor de Palestijnen geldt een andere realiteit. Voor hen geen Groene Lijn maar een veelheid aan dwingende rode lijnen: de infame afsluitingsmuur natuurlijk die dwars door de Westoever loopt, maar ook 165 militaire checkpoints en honderden andere versperringen die vrij Palestijns verkeer verhinderen. Gaza is omsloten met prikkeldraad, elektronische “beveiligingsapparatuur” en constante surveillance met drones en vanuit oorlogsschepen.

Dat hier het internationaal recht actief wordt geschonden is evident, maar de Israëlische regering Netanyahu-Gantz heeft daar lak aan en aangekondigd op zo’n 30% van de Westoever de Israëlische soevereiniteit in te voeren. Dit is in lijn met het Trump-plan en luidt  de facto de doodsklok voor de tweestaten-oplossing en de mogelijkheid van een levensvatbare Palestijnse staat.

Wat betekent deze ontwikkeling voor de twee miljoen inwoners van Gaza? 

Het Trump-plan voorziet gouden bergen voor Gaza: een industriële zone in de aangrenzende Negev-woestijn, een ferme impuls voor de economie en vrij verkeer met de Westoever via een corridor. Te mooi om waar te zijn. Er hangt dan ook een prijskaartje aan: Hamas moet zich ontwapenen, het gebied wordt gedemilitariseerd en Gaza moet zich schikken naar het visioen van Trump en Netanyahu van een verbrokkelde Palestijnse “staat” zonder soevereiniteit en zonder Jeruzalem als hoofdstad.

Voor de 1,2-miljoen vluchtelingen in Gaza, 64% van de bevolking, komt daar dan nog bij dat het Trump-plan niet voorziet in een rechtvaardige oplossing voor hen.

De VS en Israël hebben uiteraard nooit serieus verwacht dat Hamas en andere groeperingen in Gaza de witte vlag buiten zouden hangen. 

Israël heeft met haar blokkade een situatie gecreëerd waarbij het Gaza volledig in de tang heeft. En dat zal voorlopig niet veranderen. Er staat een groot hek langs de Groene Lijn. Maar dit hek is geen echte grens. Gaza valt volledig binnen de Israëlische invloedsfeer. De afsluiting past in een patroon dat ook in Zuid-Afrika en andere apartheidsstaten werd toegepast: reservaten creëren voor bevolkingsgroepen die als minderwaardig en ongewenst worden beschouwd. 

De wekelijkse demonstraties van Gazanen bij het “grenshek” werden de afgelopen jaren met geweld beantwoord. Meer dan tweehonderd demonstranten werden doodgeschoten door Israëlische militairen. Een duidelijke boodschap: vergeet het recht op terugkeer en blijf in Gaza.

De dreigende formele annexatie van delen van de Westoever en de verdere isolering van de Palestijnse enclaves, waaronder Gaza, zijn twee kanten van dezelfde medaille: de grenzeloze Israëlische ambitie om het gehele land in bezit te nemen. De kolonisering van Palestina is in een nieuwe fase terecht gekomen die voor Gaza weinig goeds belooft.

7 thoughts on “Gaza en de schuivende scheidslijnen van Israël

  1. Je beschrijft het conflict op een zeer eenzijdige manier. Belangrijke feiten worden weggelaten. De PLO onder Arafat en Abbas is na de Osloakkoorden van 1993 niet gestopt met het organiseren en steunen van terrorisme tegen Israël. Daardoor wordt de indruk gewekt, dat het de PLO alleen te doen was om vaste voet op de bodem van het voormalig mandaatsgebied te zetten. Wat betreft Gaza wordt niet vermeld, dat HAMAS het bestaan van destaat Israel niet erkent en doorgaat met terrorisme tegen Israel, onder andere met het graven van tunnels en het lanceren van raketten.

    Interessant dat de voormalige directeur van The Rights Forum de twee-staten-oplossing nu plotseling als een mogelijke oplossing ziet. Dat is een mooi plan, maar een belangrijke voorwaarde is niet gegeven: vertrouwen tussen de twee partijen.

    Op dit moment kan Netanyahu moeilijk vrede sluiten, omdat hij geen partner voor vrede heeft. Als hij met Abbas tot een akkoord komt, zal hij nog steeds raketten van Hamas verwachten.

    Dit artikel blijft in de beschuldigende modus steken en draagt niet bij tot een oplossing. Een oplossing die natuurlijk van de strijdende partijen zelf moet komen. Waar bemoeien wij ons eigenlijk mee?

    Like

    • Ik zie de twee-staten-oplossing niet “plotseling” als mogelijke oplossing. The Rights Forum is, als verdediger van het internationaal recht, daar ten allen tijde voorstander van geweest. We waarschuwden en waarschuwen er alleen voor dat die tweede (Palestijnse) staat door continue kolonisering van de Westoever onmogelijk wordt gemaakt.
      De argumenten “PLO steunt terrorisme” en “er is geen partner voor vrede” zijn eerlijk gezegd behoorlijk afgezaagd. Hoe zat het eigenlijk met de samenwerking tussen Israel en de PA op het gebied van bestrijding van terrorisme? Die samenwerking is tot voor kort, een kwart eeuw lang, van kracht geweest. Ondertussen ging de kolonisering en de transfer van Israelisch-joodse bevolking naar bezet gebied, in weerwil van het internationaal recht, onverdroten door.

      Like

      • “Op dit moment kan Netanyahu moeilijk vrede sluiten, omdat hij geen partner voor vrede heeft.” Een bizarre stelling: Netanyahu wil helemaal geen vrede, hij wil annexatie en een politiestaat (voor 20% van Israëls burgers); daar heeft hij geen partner voor nodig. Hij kan zijn Israeli Occupation Force definitief gaan ombouwen tot Israeli Terror Force.
        En dat Palestijnse ‘terrorisme’, zowel van PLO als Hamas, is dat niet overwegend wat wij in Nederland ‘het Verzet’ noemen, en dat wij jaarlijks terecht met veel waardigheid herdenken? Israel is een agressieve koloniale apartheidsstaat, waartegen gewapend verzet geoorloofd en noodzakelijk is.

        Like

  2. De grenzen van Israël zijn gedefinieerd in een aantal internationale verdragen, waarvan de meest relevante het Verdrag van de Volkenbond van 24 juli 1922 is (inclusief de resolutie van San Remo van 25 april 1920) en het Verdrag van Sèvres, afdeling VI1, artikel 95 , dat werd opgenomen in het mandaat voor “palestina” en verder werd bekrachtigd en bekrachtigd door het Verdrag van Lausanne, op 24 juli 1923. De VS, die destijds geen lid was van de Volkenbond, hebben dit alles gecodificeerd in de Amerikaanse wetgeving in de Anglo American Convention van 3 december 1924.

    De Verenigde Naties waren in hun Handvest (met name artikel 80) wettelijk verplicht om door te gaan waar de Volkenbond eindigde en, inderdaad, de internationale, juridisch bindende beginselen van uitsluiting en verworven rechten onderschrijven deze verplichtingen verder. Verworven rechten kunnen een natie niet wegnemen wat is gegeven en estoppel kan niet toestaan dat een gevende natie wegneemt wat is gegeven, onder internationaal recht.

    Volgens de resolutie van de Volkenbond voor de instelling van het mandaat voor “palestina” werden de gebieden Judea en Samaria – dat wil zeggen de Westelijke Jordaanoever – erkend als “cestui sue trust” voor het Joodse thuisland (dat wil zeggen de staat Israël) ).

    De gedefinieerde wettelijke grenzen van de staat Israël omvatten de geografische gebieden die momenteel de Westelijke Jordaanoever (en ook Gaza) worden genoemd. Deze gebieden werden van 1948 tot 1967 illegaal veroverd en bezet door Trans Jordanië (gedurende die tijd werd er geen aanbod gedaan om een onafhankelijke staat “palestina” te stichten). Het gebied was onrechtmatig geannexeerd en de voormalige joodse inwoners waren etnisch gezuiverd.

    De paradox is dat de huidige Israëlische pioniers de legale bewoners zijn en de “palestijnen” de illegale kolonisten, als direct gevolg van de bezetting van Trans Jordanië. Het verbreken van het Verdrag van Genève is niet van toepassing op de regering van Israël, maar op Trans Jordanië en ook op de andere vijf Arabische landen die tegelijkertijd hun joodse burgers etnisch hebben gereinigd.

    Like

    • De verdragen die u noemt -San Remo, Sevres, Lausanne- werden gesloten door de koloniale Europese mogendheden. De autochtone Arabische bevolking in Palestina, Syrië en Mesopotamie (Irak) werd niets gevraagd. Er werd wel lippendienst bewezen aan de belangen van de Palestijnen, destijds meer dan 95% van de bevolking. In de resolutie van San Remo werd een clausule van de 3 jaar eerder afgekondigde Balfour Declaration overgenomen: “nothing shall be done which may prejudice the civil and religious rights of the existing non-jewish communities in Palestine”. Uiteraard werd die clausule nooit opgevolgd.
      De erfenis van het Europese kolonialisme is bitter: 100 jaar conflict in het Midden-Oosten. Moreel, juridisch en politiek rammelt de redenering om met de koloniale verdragen in de hand de steeds uitdijende controle van Israel over het territorium van wat het Britse mandaatgebied Palestina was, te rechtvaardigen.
      Daarbij komt dat na de 2e Wereldoorlog een geheel andere situatie is ontstaan en dat de grenzen van de staat Israel vastgelegd zijn in tal van VN-resoluties en erkend worden door de overgrote meerderheid van landen in de wereld, inclusief Nederland. Gaza, de Westoever en Oost-Jeruzalem vallen niet binnen die grenzen.

      Liked by 1 person

      • In het “palestina” Mandaat van 1922, stemde het Volkenbond over een zeer speciale resolutie. Er werd besloten dat men erkenning zou geven aan de historische rechten van het Joodse volk. Om wat te doen? Om hun nationaal tehuis opnieuw op te richten. Als je kijkt naar de taal, dan zie je twee dingen. Je ziet dat ze een reeds bestaand recht erkennen en dat ze niet een nieuw recht creėren. Met andere woorden, de historische rechten van het Joodse volk op dit land werden erkend door de grote machten, het equivalent van de VN in die tijd.
        De Balfour Declaration stelt duidelijk . Het mandaat recht ontkent Arabische aanspraken op nationale politieke rechten ten gunste van de Joden. Het mandaatrecht was voorbehouden aan het Joodse volk in erkenning van de historische verbinding van het Joodse volk naar het land om hun recht op zelfbeschikking en politieke ontwikkeling. Lord Curzon, die toen de Britse minister van Buitenlandse Zaken was, erkende dit joodse recht expliciet lezing van het mandaat.
        Politieke rechten op zelfbeschikking als staatsvorm voor Arabieren werden gewaarborgd door de Volkenbond in vier andere mandaten – in Libanon, Syrië, Irak, en later Trans-Jordanië [vandaag Jordan].
        Er is geen internationaal bindende verordening van toepassing op Judea en Samaria het recht op joodse terugkeer teniet doet.
        De VN is GEEN internationale wetgever maar kan uitsluitend adviezen geven!
        De VN mag niks doen volgens hun eigen handvest ook al zouden ze dat willen.
        Als in 1946 de Volkenbond wordt opgeheven neemt de Verenigde Naties de mandaatverplichtingen over (artikel 80 lid 1 van het VN-handvest). Het trustschrap-stelsel wordt daartoe in het leven geroepen. Voor het Brits mandaat wordt nooit een trustschrap-overeenkomst gesloten. Dat betekent dat alle rechten die aan het Mandaat konden worden ontleend nog altijd gelden. De San Remo verklaring, samen met artikel 22 van het verdrag van de Volkenbond en artikel 80 van het Handvest van de Verenigde Naties, zijn nog steeds van toepassing en volkenrechtelijk bindend.
        Kolonialisme veronderstelt het bestaan van een moederland waar de opbrengsten van het in kolonie brengen naar toe vloeien. Daar is in het geval van Israël natuurlijk geen sprake van. Het is een dwaas verwijt.
        Zo goed als alle van de “palestijnse” Arabieren van nu is uit de omliggende Arabische landen afkomstig, zoals Jordanië, Libanon, Syrië, Egypte en Irak. Ze komen tussen de eerste immigratiegolf (aliya; circa 1880) en 1947 om economische redenen (werk, inkomen, welvaart) naar de joodse gebieden. Een ander deel bestaat uit (boeren-) families die al eeuwenlang in het gebied, dat net zoveel eeuwen lang ook wel als Zuid-Syrië is aangeduid, gevestigd zijn.
        Er is nooit een “palestijns” volk met een eigen “palestijnse” identiteit geweest. Pas vanaf de periode rond 1960, nadat de PLO is opgericht, presenteren ze zich als zelfstandige etnische identiteit, als volk dus. In “palestina” woonden vóórdat de staat Israël werd uitgeroepen mensen uit allerlei Arabische landen. Ook heeft er altijd een Joodse bevolkingsgroep in het land gewoond, zowel op het platteland als in steden als Hebron, Jeruzalem, Safed en Tiberias. Een groot deel van de Arabische inwoners is na de immigratie van Joden uit Europa het land binnengekomen om er werk te zoeken. De toenemende Joodse vestiging in het land, waardoor werkgelegenheid ontstond, bracht ook veel arme Arabieren ertoe, zich in het land te vestigen.


        Er woonden eerst nauwelijks mensen in het gebied dat na 1917 het brits mandaat “palestina” zou gaan heten. Mark Twain schreef over zijn bezoek in 1867: “Er is hier een desolaatheid dat door geen voorstellingsvermogen leven of actie in geblazen kan worden. We bereikten Tabor veilig, we zagen geen mens tijdens de hele reis.” En de Britse consul schreef in 1857: “Het land heeft vrijwel geen inwoners.
        Zo goed als alle van de “palestijnse” Arabieren van nu is uit de omliggende Arabische landen afkomstig, zoals Jordanië, Libanon, Syrië, Egypte en Irak. Ze komen tussen de eerste immigratiegolf (aliya; circa 1880) en 1947 om economische redenen (werk, inkomen, welvaart) naar de joodse gebieden.
        Wetenschapper Sergio Della Pergola concludeert in zijn demografische studie ‘Israële e “palestina”: la forza dei numeri’ dan ook: “Zoals de demografische data aantonen, woonden de meeste moslims in het jaar 1948, toen Israël werd gesticht, minder dan 60 jaar in het Britse Mandaatgebied.”
        In 1931 is er een volkstelling gehouden.
        Gevraagd werd naar :
        -naam
        -adres
        -woonplaats
        -geboortedatum
        -geboorteplaats
        -religie
        Bijna alle moslims hadden als geboorteplaats
        gebieden ver buiten wat nu Israël(inclusief Judea en Samaria en gaza) is. Deze moslims waren
        dan ook als gastarbeider naar Israël gekomen.
        Hamas-leider, Fathi Hammad, zei op 23 maart 2012, dat de “palestijnen” niet uit “palestina” “ komen maar dat de helft van de “palestijnen” Egyptische zijn en de andere helft is Saoedi’s.
        Op geen enkele manier in het verleden tot op heden heeft gewezen en kan wijzen op een etnische en/of culturele van een “palestijnse” bevolking onder deze naam. Een aanspraak hiertoe, van veelal Arabische zijde is een revisionistische claim.
        ik raad u aan iets te verdiepen in de materie want u snapt er duidelijk niks van.

        Like

      • Na Wilma Heerema’s pennevrucht nu ook een commentaar van Willem Heerema. Ik vraag me af wie u werkelijk bent en vind dit hele verhaal eerlijk gezegd grote flauwekul. Het is een uitgebreide versie van Israel als “een land zonder volk, voor een volk zonder land”. Palestijnen zijn er nooit geweest, joden altijd.. Zo lust ik er nog wel een paar. Maar ik snap er duidelijk niks van, zoals u schrijft..

        Like

Leave a comment